|
|
Minder Pleasen - Inspiratiemail
|
|
|
Voor je vakantie stuur ik je inspirerend leesvoer om op te kauwen en misschien zelfs mee aan de slag te gaan.
Ben je ook zo'n lieve trouwe goedzak die de ander snel helpt? Ben je een reddende engel die met regelmaat aan zichzelf voorbij gaat? Vind je het moeilijk om 'nee' te zeggen omdat het heel onaardig voelt? Misschien heb je dan last van de Pleaser in jou!
|
De volgende drie columns over please gedrag schreef ik onlangs voor GZNDenzo. Lees hoe je het mechanisme beter in de smiezen krijgt en sneller kunt tackelen.
|
|
Ik wens je een heerlijke zomer!
|
|
|
|
|
|
De Pleaser - Deel 1
|
Ben jij ook een pleaser?
Doe jij dat ook regelmatig, de ander ‘pleasen’ terwijl het beter was geweest wat tijd aan jezelf te besteden? Weet je waarom je dat doet?
Ook ik had ooit een grote ‘pleaser’ in mij. Het was een deel van mij, een schatje, dat altijd lette op hoe ik de ander tevreden en gelukkig kon maken. Ik was dikwijls razend druk met attent, zorgzaam en lief zijn voor de ander. Een bloemetje, een kaartje, een hartverwarmend telefoontje, een karweitje zonder heitje. Mijn pleaser was bijna dagelijks actief. Je kunt je voorstellen dat mijn eigen werk en klussen thuis zich soms opstapelden tot torenhoge bergen.
|
Pleasen en kwaliteiten
Vergis je niet, ik ben heus liefdevol, attent en zorgzaam geboren. Dat beschouw ik als eerlijke en fijne karaktereigenschappen die ik hoog in het vaandel heb staan en niet kwijt wil. Voor geen goud zelfs! Ooit zijn deze kwaliteiten mijn valkuilen geworden. Ik was door het onbewust pleasen mezelf voorbij gehold en erg vermoeid geraakt. Op een dag werd ik dus onaangenaam verrast. Ik keek in het uitgeputte gezicht van een burn-out. Mijn burn-out wel te verstaan! Zo’n burn-out is geen graag geziene gast, bij niemand niet maar met name de pleaser in mij schrok zich een hoedje. Ze wist dat ze ruim baan moest gaan maken voor rust en zelfbehoud. Dat vond ze doodeng.
|
Het goede nieuws
Pleasen doen we dus met goede bedoelingen. Je zult zien dat dit bijna altijd samen gaat met bovenstaande vriendelijke kwaliteiten en eigenschappen. Mensen met een sterke pleaser zijn van nature gewoon heel lief en zorgzaam! Je hoeft dit moois niet van je af te schudden. Je mag dit juist behouden, maar in balans brengen! Zorg beter voor jezelf. Kietel jezelf ook! Dat is het goede nieuws.
|
Het slechte nieuws
|
Het slechte nieuws is dat pleasen ook voortkomt uit een gebrek aan eigenwaarde en zelfvertrouwen. Dus als we maar heel attent zijn, altijd klaar staan voor de ander, geen nee zeggen, pas dan voelen we ons oké/goed genoeg.
|
De pleaser is eigenlijk een ander gezicht van onze innerlijke criticus. Zowel onze innerlijke criticus als onze pleaser zijn vooral bezig met wat anderen van ons vinden. Hier ligt dan ook de sleutel tot het remmen van de please gedrag en het werken aan rust en zelfbehoud.
|
In balans
Wees je vaker bewust van wat je doet en waarom je het doet en durf bewuster keuzes te maken. Wees lief, zorgzaam en attent maar breng het in balans met lief, attent en zorgzaam zijn voor jezelf. Mocht je dat nog heel moeilijk vinden dan zal het je zeker helpen om te werken aan je eigenwaarde en zelfvertrouwen.
|
Vragen aan jezelf
Dit zijn handige vragen om je bewust te worden van het pleasen en betere keuzes te maken:
|
- Vraag je af als je iets liefs gaat doen voor de ander hoe het met jou is. Wat heb jij nu nodig? Hoe is het met je energie? Wat moet jij nog doen?
- Vraag je af of je dit geeft aan de ander uit liefde of uit angst voor afwijzing?
- Vraag je af hoe het zou zijn als je een keer past in attent zijn voor de ander om tijd aan jezelf of jouw gezin te besteden?
- Wees je bewust van alles wat je denkt en ook dikwijls invult voor de ander. Sta daar eens bij stil. Weet je 100 % zeker dat je dit moet doen voor de ander om geliefd te zijn?
- Voel! Vraag aan je lichaam hoe het zich voelt. Dit doen we echt te weinig terwijl ons lijf vaak schreeuwt om aandacht. Barst je nog van de energie of loop je met je tong op je schoenen? Vraag het je lichaam!
Je bent al goed genoeg
|
Over het algemeen maken deze vragen dat je stap voor stap bewuster kiest.
|
Je bent méér, veel meer, dan alleen wat je doet of niet doet! Je bent goed genoeg, lief genoeg en allang de moeite waard. Ook als je een keer voor jezelf kiest. Dat mag. Dat moet soms ook!
|
Kusje
|
Geef die doorgeslagen pleaser in jou een aai over haar bol, een kusje, een compliment. Maar zeg haar dat ze nu even haar kwek moet houden zodat je aan jezelf toekomt. Een ander keertje mag ze weer. Beloofd!
|
|
|
|
De Pleaser - Deel 2
|
Vijf tips voor pleasers om vriendelijk nee te zeggen
Mijn vorige column ging over hoe je regelmatig de ander pleast terwijl het beter zou zijn geweest wat tijd aan jezelf te besteden. Hoe beter je de pleaser als beschermingsmechanisme herkent, hoe beter je voor jezelf zorgt. Ik beloofde je een column waarin het zou gaan over de kunst van het nee zeggen. Doe je voordeel met deze tips en wordt hier lenig in.
|
Soepel en lenig
Pleasers mogen leniger worden in hun gedragsrepertoire. Naast het vriendelijk en bijna automatisch “ja” zeggen, komt er een optie bij: vriendelijk en bewust “nee” zeggen. Waar ik bij de ene pleaser hard werk aan de onderliggende belemmerende overtuigingen, helpt het bij de ander om praktisch aan het werk te gaan. Een beetje rekken en strekken zeg maar. Oefening baart immers kunst! Grenzen “doen” maakt soepel en lenig!
|
Vriendelijk en empathisch
Wat is het nou met pleasen? Het is niet alleen het mechanisme waarmee we afwijzing voorkomen. Het is ook een natuurlijke eigenschap van de vriendelijke en vredelievende mens. Daarom is het moeilijk om deze mensen hun grens te laten aangeven zonder zich iets van de ander aan te trekken. De pleaser is namelijk empathisch (vaak tè maar dat wist je al). Maar hoe dan nee te zeggen?
|
Vijf tips om vriendelijk en charmant “nee” te zeggen:
- Benoem alvorens je grens aan te geven dat je begrijpt en ziet dat de ander ook druk is (vriendelijk en empathisch). Maar geef dan duidelijk aan dat je het er niet bij kan hebben. Bijvoorbeeld: “ik zie en begrijp dat jij ook druk bent en hulp kan gebruiken. Maar helaas kan ik het er nu echt niet bij hebben. Sorry, wellicht een volgende keer”.
- Maak onderscheid tegen nee zeggen tegen de klus/opdracht/taak en nee zeggen tegen de persoon. Dit is een wezenlijk verschil en helpt eerder en soepeler “nee” zeggen. Bijvoorbeeld: “ ik hoop dat je begrijpt dat ik niet “nee“ zeg tegen jou als persoon…(ik waardeer je zeer, ik ben zo op je gesteld, ik vind je een lekker ding). Ik ben echter zelf zo druk en heb nog teveel op mijn agenda staan. Het zou me niet lukken”.
- Train jezelf om niet meteen te reageren als je nog niet lenig genoeg bent in grenzen aangeven. Leg het volgende zinnetje bij het ochtendgloren op het puntje van je tong: “ik denk er even over na en kom erop terug”. Dit kan een heel goede zin zijn om jezelf moed in te spreken en het verzoek toch niet in te willigen. Gebruik tip één en twee om erop terug te komen.
- Moeilijk? Als je dit alles moeilijk vindt, kan het heel natuurlijk en vriendelijk zijn om dit ook te benoemen. Meng er iets van punt één en twee doorheen. Bijvoorbeeld: “ik hoor dat je hulp kunt gebruiken. Ik vind het moeilijk om nee tegen jou te zeggen omdat ik je niet wil teleurstellen. Maar ik kan dat niet voor je doen omdat ik mezelf al flink voorbij hol. “
- Doen, doen, doen! Dit is de belangrijkste tip. Zelfs als je in eerste instantie stamelt, soms wat kortaf bent, klungelig in het aangeven van je grens…zet door! Oefening baart kunst. Een jongleur laat zijn ballen heel vaak vallen alvorens hij volledig behendig is in zijn kunst. Zo is het ook met het aanleren van een vaardigheid als nee zeggen. Gun jezelf oefening en wordt vaardig en lenig.
|
“Hou een hart vol warmte en van liefde in je borst
|
|
maar wees op je vierkante meter een vorst!
|
|
Wat je zoekt, kan geen ander je geven.
|
|
|
|
De Pleaser - Deel 3
|
Herken de fysieke signalen van pleasen tijdig
|
Please gedrag heeft een oorsprong en een goede reden. Dat wil niet zeggen dat het jou altijd van dienst is. Daarover ging de eerste column “Pleaser aan het roer?”.
|
Om niet altijd te pleasen en daarmee aan je zelf voorbij te gaan, gaf ik in de tweede column “Vijf tips voor pleasers om vriendelijk nee te zeggen”.
|
Signalen van je lichaam
Nu wil ik het onderwerp naar een ‘lager’ niveau brengen. En wel naar het niveau van je lichaam. Van denken en/of invullen naar fysiek waarnemen en voelen. Hoe meer je let op de signalen die je lichaam geeft, hoe bewuster je keuzes worden. Daarmee zorg je beter voor je persoonlijke welzijn op de korte én op de lange termijn.
|
Je kunt twee soorten fysieke signalen gaan onderscheiden.
|
1. Signalen die iets zeggen over de algemene staat van je lichaam die je waarschuwen dat je beter om jezelf moet denken.
Bijvoorbeeld: vermoeidheid, slaperigheid, prikkelbaarheid, lusteloosheid, hoofdpijn, spanning in nek en schouders, buikklachten, trillingen, veel of weinig eetlust, overgevoeligheid voor licht en/of geluiden, koude handen en voeten, zweterigheid, onrust en/of gejaagdheid, verdrietig zijn, wallen, grauwe kleur, doffe ogen….
|
|
2. Signalen die worden ingegeven door schuld en schaamte, dikwijls ingefluisterd door je innerlijke criticus/pleaser.
|
Bijvoorbeeld: blozen, warm worden, verstijven/bevriezen, overslaande hartslag, stokkende ademhaling, bloed uit je voelen wegtrekken, angstig zijn, stotteren, beven/trillen, druk/zwaarheid voelen, benauwdheid…
|
Een voorbeeld zegt meer dan duizend woorden
|
In het volgende voorbeeld wil ik je laten zien dat we op een dag heel wat signalen negeren:
|
|
Vanochtend ben je opgestaan en voelde je hoe vermoeid je nog was, zelfs na een nacht slaap. Je lijf voelde zwaar en log, je voelde je gejaagd en benauwd. Maar hé, de kinderen moesten eten, schone kleren, naar school met goed lunchpakket. Jij moest naar het werk waar je achterstand had opgelopen. In de namiddag ga je met je vader mee naar de dokter, dan begint het avondritueel weer van boodschappen/koken/eten/kinderen naar bed/ e-mail wegwerken/was draaien/administratie doen? De wallen onder je ogen maskeerde je met make-up en de grauwe kleur op je wangen kreeg wat rouge.
|
|
Eenmaal op je werk voel je dat je verlangt naar stilte, rust, niets moeten, noch hoeven. Dan belt een verre vriendin. Ze gaat verhuizen en de vrienden die zouden helpen hebben afgezegd. Het huilen staat haar nader dan het lachen. Of jij a.u.b. wil komen helpen met inpakken, schoonmaken en sjouwen dit weekend?
|
|
Je pleaser denkt: “Ik moet haar helpen, ik mag geen nee zeggen. Dat is zo zielig voor haar. Ze heeft het al zo moeilijk.” Maar je lichaam slaat alarm en laat je op herhaling voelen dat je ‘hulpgeefvoorraad’ op is! Je voelt de moeheid in elke vezel van je lijf. Je grijpt in een flits naar je hoofd want dat voelt ook al zo zwaar.
|
|
Dan nemen je pleaser en zijn maatjes schuld en schaamte het over:
|
|
Je voelt je schuldig. Je wordt er warm van. Je voelt een klomp in je buik van egoïsme. Je wilt wel zeggen dat je zo moe bent maar je keel knijpt dicht en steekt er een stokje voor. Op dat moment negeer je je fysieke gevoel en verdoof je alle signalen met de gedachte:
|
|
“Ach ik voel me niet zo moe, zij is moeier, ik moet haar helpen, anders ben ik een egoïstisch mormel.” En je zegt ja…
|
Aan het eind van de dag ben je thuis kribbiger tegen de kinderen en tegen je lieve man dan je wil zijn.
|
Letten op signalen
|
Je ziet hoe eenvoudig wij mensen de signalen van ons lijf kunnen negeren door ons denken en onze overtuigingen. Maar er is een weg terug die je dichter bij jezelf brengt en beter voor jezelf laat zorgen.
|
Ga de komende weken en maanden (niet maar twee dagen) letten op jouw fysieke signalen. Wat geeft jouw lijf in zijn algemeenheid aan en wat als de pleaser het roer overneemt? Bij jou is dat immers net weer even anders dan bij een willekeurige ander.
|
Op zoek naar balans
|
Durf wat minder te pleasen zodat je zelf beter in balans blijft en meer kunt genieten van de mensen om je heen die jouw liefde en kracht het hardst nodig hebben. Jijzelf om te beginnen, je partner en vooral je kinderen, je familie, je allerbeste vrienden. Durf te kiezen! Ja tegen iets zeggen terwijl je nee bedoelt verzwakt je innerlijke kracht. Geef wat je heel graag wilt geven. Dat kost misschien energie maar het genereert ook energie.
|
Ga bewust met je energievoorraad om. Je bent superwoman of superman tenslotte niet, ook al zou je dat heel graag willen.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
